Tối nay, trong một cuộc trò chuyện cùng ba bạn trẻ sinh năm 98 và 2001, trong một không gian yên bình, cách xa sự xô bồ của thành phố, ở một trang trại cách xa trung tâm thành phố Đà Lạt 20km, một nơi mà tôi thực sự rất thích (tôi sẽ kể cho bạn về khu này sau).
Tôi và cậu em bartender đang làm công việc mình yêu thích tại đây, còn hai bạn trẻ đang “trốn khỏi thành phố” và tìm tới Đà Lạt để healing.
Chúng tôi tìm hiểu về công việc và học hỏi kinh nghiệm của mỗi người.
Hiếu – cậu em bartender hỏi tôi :”Theo anh thì điều gì là quan trọng nhất trong khởi nghiệp”
Tôi suy nghĩ một lát, tôi nói theo anh điều quan trọng nhất là: hiểu insight và tạo ra sản phẩm đáp ứng nhu cầu, giải quyết vấn đề của thị trường.
Nhưng không!
Tôi thấy điều đó sách vở quá.
“Không! Anh nghĩ là, mỗi người sẽ có góc nhìn khác nhau, với anh điều quan trọng nhất trong khởi nghiệp có thể gói gọn trong công thức IKIGAI của người Nhật”.
Một công việc khởi nghiệp lý tưởng nên đáp ứng đủ 4 yếu tố sau:
1. Tôi yêu thích nó: khi làm điều mình yêu thích, tôi không coi đó là công việc, tôi có thể làm từ sáng hôm nay tới sáng hôm sau. Thức đêm hôm để làm. Tôi có thể bớt lợi nhuận đi để tạo ra nhiều giá trị cho khách hàng hơn. Tôi cảm thấy vui, hạnh phúc trong việc mình làm.
2. Đó là sở trường của tôi: tôi nghĩ rằng khi làm đúng sở trường tôi mới có thể phát huy hết năng lực của mình, trở thành phiên bản tốt nhất.
3. Xã hội cần nó: khi điều tôi làm giúp ích được ai đó, tôi cảm thấy ý nghĩa. Và nhu cầu/vấn đề càng lớn, tôi không chỉ cảm thấy ý nghĩa mà còn có thể kiếm tiền từ việc đó.
4. Tôi có thể kiếm được tiền từ việc đó: tôi đã từng thử nhiều việc mà tôi thích, tôi giỏi, xã hội cần nhưng không kiếm được tiền.
Tôi rơi vào cảnh: hạnh phúc nhưng nghèo. Tôi cũng đã từng làm việc giúp tôi kiếm được tiền, nhưng tôi không yêu thích và tôi cảm thấy chán nản.
Đi tìm và sống với “lẽ sống” đời mình
Tôi đã dành nhiều năm trải nghiệm nhiều nghề, nhiều môi trường khác nhau để khám phá bản thân xem mình thực sự giỏi điều gì, thực sự yêu thích điều gì.
Và sau hành trình khám phá đó, tôi gặp công thức IKIGAI, tôi thấy nó là những gì mà tôi đang tìm kiếm. Công thức đó hệ thống lại những trải nghiệm mà tôi đã từng trải qua.
Từ IKIGAI trong tiếng Nhật có nghĩa là “lẽ sống”, khi tìm ra công việc đáp ứng đủ 4 tiêu chí trên, tôi tin đó chúng ta đã có 1 công việc để làm đến hết đời.
Tôi nói với các bạn rằng: tôi đang đi công tác, tôi đi Nha Trang, hàng ngày trải nghiệm du lịch – là tôi đang làm việc.
Cả những người đối tác của chúng tôi cũng đang làm việc, nhưng chúng tôi yêu công việc của mình, chúng tôi giỏi trong việc mình làm, chúng tôi tạo ra giá trị – thị trường cần điều đó và công việc đó có thể giúp chúng tôi kiếm đủ tiền để tự do tài chính.
Và tôi nghĩ rằng khởi nghiệp, hay làm cho một công ty/tổ chức nào chúng ta cũng nên làm đúng IKIGAI của mình.
Sẽ ra sao nếu ai cũng được làm đúng IKIGAI của mình?
Tôi nghĩ xã hội đó sẽ phát triển bền vững, mọi người đều hạnh phúc trong công việc và có thể tạo ra những tác phẩm chứ không chỉ là sản phẩm nữa.
Khi chúng ta hạnh phúc với công việc, những gì chúng ta làm ra người khác sẽ cảm nhận được.
Tôi đang trong hành trình đó, và tôi đã giúp một vài người bạn làm được điều đó, tôi cũng thấy nhiều người làm được.
Tôi tin ở thời điểm hiện tại, với những gì chúng ta có, chúng ta có thể làm được.
Trần Việt Anh,
Founder 10X Digital Business / 10X Tourism Business / Wonderful Vietnam
